Tích phân (phương pháp đổi biến)

Lý thuyết về sử dụng phương pháp đổi biến số để tính tích phân môn toán lớp 12 với nhiều dạng bài cùng phương pháp giải nhanh kèm bài tập vận dụng
(435) 1450 26/07/2022

1. Kiến thức cần nhớ

- Vi phân:

t=u(x)dt=u(x)dxu(t)=v(x)u(t)dt=v(x)dx

- Công thức đổi biến: baf[u(x)]u(x)dx=t(b)t(a)f(t)dt

2. Một số dạng toán thường gặp

Dạng 1: Tính tích phân bằng phương pháp đổi biến t=u(x).

- Bước 1: Đặt t=u(x), đổi cận {x=at=u(a)=ax=bt=u(b)=b .

- Bước 2: Tính vi phân dt=u(x)dx.

- Bước 3: Biến đổi f(x)dx thành g(t)dt.

- Bước 4: Tính tích phân baf(x)dx=bag(t)dt.

Ví dụ: Tính tích phân 302xx2+1dx.

Giải:

Đặt t=x2+1t2=x2+1 2tdt=2xdx.

Đổi cận {x=0t=1x=3t=2

Do đó: 302xx2+1dx=21t.2tdt=23t3|21=23(2313)=143.

Dạng 2: Tính tích phân bằng phương pháp đổi biến x=u(t).

- Bước 1: Đặt x=u(t), đổi cận {x=at=ax=bt=b.

- Bước 2: Lấy vi phân 2 vế dx=u(t)dt.

- Bước 3: Biến đổi f(x)dx=f(u(t)).u(t)dt=g(t)dt.

- Bước 4: Tính nguyên hàm theo công thức baf(x)dx=bag(t)dt

Ví dụ: Cho I=π201x2dx, nếu đặt x=sint thì:

A. I=210(1+cos2t)dt

B. I=101cos2t2dt

C. I=101+cos2t2dt

D. I=10cos2t12dt

Giải:

Đặt x=sintdx=costdt1x2=1sin2t=cos2t

Đổi cận {x=0t=0x=π2t=1

Suy ra

I=π201x2dx=10cos2tcostdt =10cos2tdt=101+cos2t2dt

Chọn C.

Chú ý:

Các dấu hiệu thường dùng phương pháp trên là:

(435) 1450 26/07/2022