Bài 2 trang 177 SGK Ngữ văn 9 tập 1

Trả lời câu hỏi bài 2 trang 177 SGK Ngữ văn 9 tập 1, soạn bài Đối thoại và độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự ngữ văn 9: Trong ba câu đầu đoạn trích, ai nói với ai...
(371) 1238 04/08/2022

Hướng dẫn chi tiết trả lời bài 2 trang 177 SGK Ngữ văn lớp 9 tập 1 phần trả lời câu hỏi lý thuyết, soạn bài Đối thoại và độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự ngắn gọn nhất giúp các em ôn tập tốt kiến thức trước khi tới lớp.

Đề bài

Đọc đoạn trích sau:

Có người hỏi :

- Sao bảo làng chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...

- Ấy thế mà  bây giờ đổ đốn ra thế đấy!

Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:

- Hà, nắng gớm, về nào ...

Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng cười nói xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú:

- Cha tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống Việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!

Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà.

Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bố hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.

Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ trào ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu... Ông lão nắm tay lại mà rít lên:

- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này!

(Kim Lân, Làng)

Suy nghĩ và trả lời câu hỏi

a. Trong ba câu đầu đoạn trích, ai nói với ai? Tham gia câu chuyện có ít nhất mấy người? Dấu hiệu nào cho ta thấy đó là một cuộc trò chuyện trao đổi qua lại?

b. Câu “-Hà, nắng gớm, về nào…” ông Hai nói với ai? Đây có phải là một câu đối thoại không? Vì sao? Trong đoạn trích còn có câu nào kiểu này không?

c. Những câu sau: “Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu…” là những câu ai hỏi ai? Tại sao trước những câu này không có gạch đầu dòng như những câu đã nêu ở ý a và b?

d. Các hình thức diễn đạt trên có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện diễn biến của câu chuyện và thái độ của những người tản cư trong buổi trưa ông Hai gặp họ? Đặc biệt chúng đã giúp nhà văn thể hiện thành công những diễn biến tâm lí của nhân vật ông Hai như thế nào?

Trả lời bài 2 trang 177 SGK Ngữ văn 9 tập 1

Để soạn bài Soạn bài Kiểm tra về chuyện trung đại tối ưu nhất, HocOn247 tổng hợp nhiều cách trình bày khác nhau cho nội dung câu hỏi bài 2 trang 177 sgk ngữ văn lớp 9 tập 1 như sau:

Cách trình bày 1

a) Trong ba câu đầu của đoạn trích có hai gạch đầu dòng, có một dấu hai chấm, một dấu chấm hỏi và một dấu chấm than cho những lời thoại. Đó là dấu hiệu cho thấy có cuộc trò chuyện, trao đổi qua lại, trong đó ít nhất có hai người tản cư nói với nhau.

b) Câu: “Hà, nằng gớm, vỗ nào..." là câu ông Hai nói một mình, không nói với ai. Đó là câu độc thoại, không phải là câu đối thoại (bởi vì nội dung câu nói của ông chăng ăn nhập gì với nội dung những câu mọi người đang trao đổi). Ông Hai nói câu này là chỉ nhằm “tảng lờ" câu chuyện mà những người tản cư đang bàn luận.

Trong đoạn trích này còn có câu độc thoại tương tự: “Chúng bay ăn miếng Cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này!”.

c)

Những câu: “Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu..." là lời ông Hai tự nói với mình, đúng hơn là tự hỏi mình. Đó là những câu độc thoại nội tâm.

d) Qua những câu đối thoại của những người tản cư tác giả đã thể hiện được tình huống của truyện, tạo được không khí cho truyện. Những câu đối thoại thể hiện được thái độ căm ghét cao độ của người dân kháng chiến với những kẻ đầu hàng giặc, thể hiện được lòng yêu nước, quyết tâm kháng chiến của họ.

Những câu độc thoại và độc thoại nội tâm của ông Hai thể hiện tâm trạng bất ngờ, đau đớn, xấu hổ của một người dân yêu nước, yêu quê hương khi nghe tin làng mình làm “Việt gian”. Tính cách ông Hai hiện lên sinh động không cần qua miêu tả của người kể chuyện.

Cách trình bày 2

a. - Trong ba câu đầu của đoạn trích có hai người tản cư đang nói chuyện với nhau.

- Dấu hiệu nhận biết đây là một cuộc trò chuyện qua lại:

+ Có hai lượt lời qua lại.

+ Nội dung : Hướng tới người tiếp chuyện.

+ Hình thức : có hai gạch đầu dòng đứng đầu hai lượt lời qua lại.

b. - Câu Hà, nắng gớm, về nào... của ông Hai không phải là đối thoại, vì chỉ có một lượt lời, không tham gia vào câu chuyện.

- Câu độc thoại:

+ Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! ... mỗi đứa một nhát!.

+ Chúng bay ăn miếng cơm hay ... để nhục nhã thế này!

c. – Đó là những câu ông Hai tự nói với chính bản thân mình.

- Trước những câu này không có gạch đầu dòng như những câu đã nêu vì đây là lời độc thoại nội tâm.

d. - Các hình thức đối thoại tạo không khí như cuộc sống thật, thể hiện thái độ căm giận của những người tản cư với dân làng chợ Dầu theo giặc.

→ Giúp nhà văn khắc họa sâu sắc tâm trạng đau đớn, dằn vặt của ôn Hai khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc.

Cách trình bày 3

a. Ba câu đầu là một cuộc hội thoại.

- Có ít nhất hai người phụ nữ tản cư nói chuyện với nhau.

- Dấu hiệu để nhận biết cuộc thoại đó là có 2 lượt lời qua lại, nội dung nói của mỗi người đều hướng tới người tiếp chuyện và có 2 dấu gạch đầu dòng để phân biệt 2 lượt lời qua lại.

b. Câu “Hà, nắng gớm, về nào...” là câu ông Hai đang nói với chính mình, là một câu bâng quơ, đánh trống lảng để tìm cách thoái lui. Đây không phải là một câu đối thoại vì nội dung ông nói không hướng tới một người tiếp chuyện cụ thể nào cả, cũng không liên quan đến chủ đề mà hai người phụ nữ tản cư đang trao đổi. Hơn nữa, sau câu nói to của ông cũng chẳng ai đáp lại. Câu nói của ông Hai chỉ là một lời độc thoại (nói thành tiếng, lời thoại đặt sau dấu gạch đầu dòng).

* Trong đoạn trích này còn có những câu như thế: “Ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên:

- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà ddi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này”

c. Những câu như: “Chẳng lẽ chúng cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng, hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...” là những câu của ông Hai hỏi chính mình. Những câu hỏi này không phát ra thành tiếng mà chỉ diễn ra âm thầm trong suy nghĩ của ông Hai (thể hiện tâm trạng dằn vặt, đau đớn của ông Hai khi nghe tin làng chợ Dầu của ông theo giặc), do vậy không có gạch đầu dòng. Đây là những câu độc thoại nội tâm.

d. Các hình thức đối thoại tạo cho câu chuyện có không khí như cuộc sống thật, thể hiện thái độ căm giận của những người tản cư đối với dân làng chợ Dầu, tạo tình huống để đi sâu vào nội tâm nhân vật. Những hình thức độc thoại và độc thoại nội tâm sau đó đã giúp nhà văn khắc họa được sâu sắc thể hiện tâm trạng dằn vặt, đau đớn của ông Hai khi nghe tin làng chợ Dầu của ông theo giặc, từ đó làm cho câu chuyện sinh động hơn.

Ghi nhớ

- Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm là những hình thức quan trọng để thể hiện nhân vật trong văn bản tự sự.

- Đối thoại là hình thức đối đáp, trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người. Trong văn bản tự sự, đối thoại được thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và lời đáp (mỗi lượt lời là một lần gạch đầu dòng).

- Độc thoại là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc với một ai đó trong tưởng tượng. Trong văn bản tự sự, khi người độc thoại nói thành lời thì phía trước câu nói có gạch đầu dòng; còn khi không thành lời thì không có gạch đầu dòng. Trường hợp sau gọi là độc thoại nội tâm.

---------------

Trên đây là nội dung trả lời câu hỏi bài 2 trang 177 SGK Ngữ văn 9 tập 1 do HocOn247 tổng hợp và biên soạn giúp các em tham khảo để soạn bài Đối thoại và độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự trong chương trình soạn văn 9 được tốt hơn trước khi đến lớp.


(371) 1238 04/08/2022