Ôn tập: So sánh hai phân số (tiếp)

Lý thuyết về ôn tập so sánh phân số (tiếp) môn toán lớp 5 với nhiều dạng bài nâng cao cùng phương pháp kèm bài tập vận dụng.
(409) 1363 02/08/2022

4) Một số cách so sánh khác

Dạng 1: So sánh với 1

Điều kiện áp dụng:  Phương pháp này áp dụng cho dạng bài so sánh hai phân số, trong đó một phân số bé hơn 1 và một phân số lớn hơn 1.

Ví dụ: So sánh hai phân số 8975.

Cách giải:

Ta thấy  89<11<75 nên 89<75.

Dạng 2: So sánh với phân số trung gian

Điều kiện áp dụng: Phương pháp này áp dụng khi tử số của phân số thứ nhất bé hơn tử số của phân số thứ hai và mẫu số của phân số thứ nhất lại lớn hơn mẫu số của phân số thứ hai hoặc ngược lại. Khi đó ta so sánh với phân số trung gian là phân số có tử số bằng tử số của phân số thứ nhất, có mẫu số bằng mẫu số của phân số thứ hai hoặc ngược lại.

Phương pháp giải:

Bước 1: Chọn phân số trung gian.

Bước 2: So sánh hai phân số ban đầu với phân số trung gian.

Bước 3: Rút ra kết luận.

Lưu ý: So sánh hai phân số ab  và cd  (a,b,c,d  khác 0).

Nếu a>cb<d (hoặc a<cb>d thì ta có thể chọn phân số trung gian là ad hoặc cb.

Ví dụ: So sánh hai phân số 27352833.

Cách giải:

Chọn phân số trung gian là 2733.

Ta thấy  2735<27332733<2833 nên 2735<2833.

Dạng 3: So sánh bằng phần bù 

Điều kiện áp dụng: Nhận thấy mẫu số lớn hơn tử số ( phân số bé hơn 1) và hiệu của mẫu số với tử số của tất cả các phân số đều bằng nhau hoặc nhỏ thì ta tìm phần bù với 1.

Chú ý: Phần bù với 1 của phân số là hiệu giữa 1 và phân số đó.

Quy tắc: Trong hai phân số, phân số nào có phần bù lớn hơn thì phân số đó nhỏ hơn và ngược lại phân số nào có phần bù nhỏ hơn thì phân số đó lớn hơn .

Phương pháp giải:

Bước 1: Tìm phần bù của hai phân số.

Bước 2: So sánh hai phần bù với nhau.

Bước 3: Rút ra kết luận.

Ví dụ: So sánh hai phân số 997998998999.

Cách giải:

Phần bù của  9979981997998=1998

Phần bù của  9989991998999=1999

So sánh hai phân số 19981999 ta thấy đều có tử số là 1  và  998<999 nên 1998>1999.

Do đó 997998<998999.

Dạng 4: So sánh bằng phần hơn

Điều kiện áp dụng: Nhận thấy tử số lớn hơn mẫu số ( phân số lớn hơn 1) và hiệu của tử số với mẫu số của tất cả các phân số đều bằng nhau hoặc nhỏ thì ta tìm phần hơn với 1.

Chú ý: Phần hơn với 1 của phân số là hiệu giữa phân số đó và 1.

Quy tắc: Trong hai phân số, phân số nào có phần hơn lớn hơn thì phân số đó lớn hơn và ngược lại phân số nào có phần hơn nhỏ hơn thì phân số đó nhỏ hơn.

Phương pháp giải:

Bước 1: Tìm phần hơn của hai phân số.

Bước 2: So sánh hai phần hơn với nhau.

Bước 3: Rút ra kết luận.

Ví dụ: So sánh hai phân số 335333279277.

Cách giải:

Phần hơn của 335333  là 3353331=2333

Phần hơn của 279277  là 2792771=2277

So sánh hai phân số 23332277 ta thấy đều có tử số là 2 và  333>277 nên 2333<2277 .

Do đó 335333<279277.

(409) 1363 02/08/2022