Lý thuyết về este (Đồng phân - Danh pháp - Tính chất vật lý)

Lí thuyết chung về este MÔN HÓA Lớp 12 với nhiều phương pháp giải nhanh kèm bài tập vận dụng
(518) 1728 26/07/2022
Bài viết đã được lưu
Chia sẻ

Nội dung bài viết

    Xem thêm

    I. ĐỊNH NGHĨA, ĐỒNG PHÂN, DANH  PHÁP

    1. Định nghĩa

    VD: CH3COOH + C2H5OH $\overset {{H_2}S{O_4},\,{t^0}} \leftrightarrows $ CH3COOC2H5  + H2O

    =>ĐN: Khi ta thay thế nhóm (-OH) trong phân tử axit bằng gốc (-OR') thì thu được este

    RCOOH  → R - COOR' (R' ≠ H)

    Chú ý:Cách viết khác của este

    R - COO - R' hoặc R' - OOC - R  hoặc R' - OCO - R (R'≠ H)

    R là gốc xuất phát từ axit, còn R' là gốc xuất phát từ ancol

    * Công thức của este đa chức

    2. Đồng phân

    - Đồng phân của este no, đơn chức, mạch hở: RCOOR’ hoặc CnH2nO2 (n≥ 2)

    - Cách viết đồng phân este:

    Bước 1: Tính k (tổng số liên kết π và vòng trong phân tử), tìm số liên kết π trong gốc hidrocacbon.

    Bước 2: Viết các đồng phân của este fomat HCOOR’ (R’ mạch không nhánh, có nhánh).

    Bước 3: Thực hiện chuyển lần lượt 1 cacbon từ gốc R’ sang gốc R cho đến khi R’ chỉ còn 1 cacbon thì dừng lại.

    VD:Viết đồng phân của este có CTPT sau: C4H8O2

    Bước 1:  k =\(\frac{{2 + 2.4 - 8}}{2} = 1\). Vì este đơn chức có 1 liên kết π trong nhóm COO nên gốc R và R’ đều là gốc hidrocacbon no.

    Bước 2: Viết đồng phân este trên theo thứ tự như sau:

                            1. H - COO - CH2 - CH2 - CH3

                            2. H - COO - CH (CH3) - CH3

                            3. CH3 - COO - CH2 - CH3

                            4. CH3 - CH2 - COO - CH3

    Bước 3: Ta thấy ở đồng phân thứ 4: R’ chỉ còn 1C nên đã là đồng phân cuối cùng, nếu tiếp tục chuyển 1C qua R thì R’ trùng H (axit cacboxylic)

    Chú ý:

    -Công thức tính nhanh số đồng phân este no, đơn chức CnH2nO2 : 2n-2(2< n< 5)

    - Phân biệt đồng phân (tính cả đồng phân hình học) ≠ đồng phân cấu tạo (không tính đồng phân hình học)

    - Ứng với công thức CnH2nO2 có các loại đồng phân mạch hở sau:

    +) Axit no, đơn chức: C2H5COOH

    +) Este no, đơn chức: CH3COOCH3

    +) Anđehit – rượu: HO – CH2 – CH2 – CHO

    +) Xeton – rượu: CH3 – CO – CH2OH

    +) Anđehit – ete: CH3 – O – CH2 – CHO

    +) Xeton – ete: CH3 – O – CH2 – CO – CH3

    3. Danh pháp: R - COO - R'

    a. Nếu ancol đơn chức R’OH:

    Tên este = tên gốc hidrocacbon R’+ tên gốc axit ("ic" → "at")

    VD:

    CH3COOC2H5:                       etyl axetat

    CH2=CH-COO-CH3:              metyl acrylat

    H-COO-CH(CH3)-CH3          iso propyl fomat

    b. Nếu ancol đa chức:

    Tên este = tên ancol + tên gốc axit ("ic" → "at")

    II. TÍNH CHẤT VẬT LÝ

    1. Trạng thái:  Đa số ở trạng thái lỏng. Những este có KLPT rất lớn có thể ở trạng thái rắn ( như mỡ động vật, sáp ong …)

    2.Nhiệt độ sôi: Thấp, dễ bay hơi do không tạo liên kết hidro giữa các phân tử.

    3.Tính tan: Ít tan hoặc không tan trong nước do không tạo liên kết hidro giữa các phân tử với nước.

    4. Đa số các este có mùi thơm đặc trưng:

    - Isoamyl axetat: CH3COOCH2CH2CH(CH3)2: mùi chuối

    - Etyl butirat: CH3CH2CH2COOC2H5: mùi dứa

    - Geranyl axetat: CH3COOC10H17: mùi hoa hồng…

    Xem toàn bộ nội dung Hóa học 12:

    (518) 1728 26/07/2022
    Bài viết đã được lưu
    Bài trước
    Chia sẻ
    Bài sau  
    Tìm thêm: Lý thuyết Lý Thuyết Lớp 12 Hóa học 12