Trong điện từ trường, vectơ cường độ điện trường và vectơ cảm ứng từ luôn có phương vuông góc với nhau.

- Nếu tại một nới có một từ trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện một điện trường xoáy. Điện trường xoáy là điện trường có đường sức là đường cong kín.

- Nếu tại một nơi có điện trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện một từ trường xoáy. Đường sức của từ trường xoáy là đường cong kín.

Khi điện áp giữa hai bản tụ biến thiên theo thời gian thì trong tụ điện xuất hiện điện từ trường và từ trường biến thiên với cùng một tần số.

Điện trường không đổi theo thời gian có các đường sức là những đường cong không khép kín, đi ra từ điện tích dương và kết thúc ở điện tích âm.

Xung quanh chổ có tia lửa điện sẽ có điện tích biến thiên nên có điện từ trường.

Trong hộp kín bằng kim loại sẽ không có cả điện trường và từ trường.

Tương tác giữa các điện tích hoặc giữa điện tích với điện trường và từ trường không thuộc về nội dung của thuyết điện từ Mac – xoen.

Khi một điện tích điểm dao động thì sẽ có điện từ trường lan truyền trong không gian dưới dạng sóng.

- Sóng điện từ chính là điện từ trường lan truyền trong không gian.

- Các đặc điểm:

+ Sóng điện từ lan truyền trong chân không và trong các điện môi.

+ Sóng điện từ là sóng ngang, có thành phần vecto điện trường E vuông góc với thành phần vecto cảm ứng từ B và cùng vuông góc với với phương truyền sóng, ba vecto E, B, v tạo thành một tam diện thuận.

 Sóng vô tuyến không bị phản xạ ở tầng điện li là sóng cực ngắn.

- Ta có: λ = c/f = 3.108/300.106 = 1m

- Vậy đây là sóng cực ngắn.

Nguyên tắc phát sóng điện từ là kết hợp máy phát dao động điện từ duy trì với anten.

Những sóng điện từ đều bị tầng điện li phản xạ với mức độ khác nhau là sóng dài, sóng trung và sóng ngắn.

Để truyền các tín hiệu truyền hình vô tuyến, người ta thường dùng các sóng điện từ có bước sóng vào khoảng dưới 10m.

Cả sóng điện từ và sóng cơ đều có vận tốc truyền sóng phụ thuộc vào bản chất của môi trường truyền sóng.

Góc lệch của tia tới khi qua lăng kính là:

   D = (n – 1).A = (1,58 – 1).5 = 2,9°

- Góc tới i = 60°.

- Áp dụng định luật khúc xạ, ta có rđ ≈ 35,54°; rt ≈ 34,47°

- Góc hợp bởi tia khúc xạ màu đỏ và tia khúc xạ màu tím: iđ - it ≈ 1,07°.

- Khi chưa quay lăng kính thì tia tím có góc lệch cực tiểu, do đó:

   r_t1 = r_t2 = A/2 = 30°

- Vì sini = nt.sinrt nên góc tới i = 46,55°

- Sau khi quay lăng kính để tia đỏ có góc lệch cực tiểu thì khi đó:

   r_đ1 = r_đ2 = A/2 = 30°

- Vì sini’ = n_đ.sinr_đ nên góc tới khi đó là: i’ = 44,99°

- Góc quay là: i – i’ = 1,56°

Trong máy quang phổ lăng kính, lăng kính có tác dụng tán sắc ánh sáng.

Khi chiều chùm ánh sáng trắng qua lăng kính, tia tím lệch nhiều nhất, tia đỏ lệch ít nhất.

- Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi qua lăng kính mà chỉ bị lệch đường về phía đáy lăng kính.

- Mỗi ánh sáng đơn sắc có tần số đặc trưng xác định. Khi một ánh sáng đơn sắc truyền từ môi trường này sang môi trường khác (ví dụ truyền từ không khí vào nước) thì vận tốc truyền, phương truyền, bước sóng có thể thay đổi nhưng tần số, chu kì, màu sắc, năng lượng photon thì không đổi.

Hiện tượng tán sắc xảy ra là do chiết xuất của một môi trường đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau có giá trị khác nhau.

 Kết quả thí nghiệm tán sắc của Niu-tơn đối với ánh sáng trắng qua lăng kính cho thấy chùm tia ló đều lệch về phía đáy lắng kính, tia đỏ lệch ít nhất, tia tím lệch nhiều nhất.

Ánh sáng trắng (0,38µm ≤ λ ≤ 0,76µm) là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.

Tần số ứng với tần số của bức xạ màu tím là f = 7,3.10¹⁴Hz.

Hiệu đường đi của các sóng từ hai khe S₁, S₂ đến vân tối thứ ba kể từ vân trung tâm có trị số là: d₂ – d₁ = 2,5λ

Chiết suất của môi trường trong suốt đối với các ánh sáng đơn sắc trong một chùm ánh sáng trắng lớn khi tần số ánh sáng lớn.

Khi một ánh sáng đơn sắc truyền từ môi trường này sang môi trường khác (ví dụ truyền từ không khí vào nước) thì vận tốc truyền, phương truyền, bước sóng có thể thay đổi nhưng tần số, chu kì, màu sắc, năng lượng photon thì không đổi.

Mỗi ánh sáng đơn sắc có tần số đặc trưng xác định. Khi một ánh sáng đơn sắc truyền từ môi trường này sang môi trường khác (ví dụ truyền từ không khí vào nước) thì vận tốc truyền, phương truyền, bước sóng có thể thay đổi nhưng tần số, chu kì, màu sắc, năng lượng photon thì không đổi.

Máy quang phổ là dụng cụ dùng để phân tích chùm sáng có nhiều thành phần thành những thành phần đơn sắc khác nhau.

- Tác dụng chính của lăng kính là phân tích chùm sáng phức tạp ra các thành phần đơn sắc.

- Ống chuẩn trực: Một đầu là TKHT L₁, đầu còn lại có 1 khe hẹp F nằm ở tiêu diện TKHT L₁ để cho chùm tia ló song song.

- Buồng ảnh: Là một hộp kín, một đầu là thấu kính hội tụ L₂ (nằm sau lăng kính) đầu còn lại là kính ảnh đặt tại tiêu diện của L₂. Chùm ánh sáng đơn sắc song song khi vào buồng ảnh tạo thành nhiều ảnh của nguồn sáng, mỗi ảnh ứng với một bước sóng xác định gọi là vạch quang phổ.

Hệ tán sắc: Gồm 1 hoặc vài lăng kính P để phân tích chùm ánh sáng song song thành các chùm ánh sáng đơn sắc song song.

Quang phổ liên tục là dải sáng có màu biến đổi liên tục (liền nhau, không bị đứt đoạn) bắt đầu từ màu đỏ đến màu tím.

Quang phổ liên tục do các chất rắn, chất lỏng hoặc chất khí áp suất cao (chất khí có tỉ khối lớn) được nung nóng đến phát sáng phát ra.

Tất cả các phôtôn trong chân không có cùng tốc độ c = 3.10⁸ m/s

+ Đối với mỗi kim loại, ánh sáng kích thích phải có bước sóng λ ngắn hơn hay bằng giới hạn quang điện λ₀ của kim loại đó, mới gây ra được hiện tượng quang điện (λ ≤ λ₀).

+ Giới hạn quang điện (λ₀) của mỗi kim loại là đặc trưng riêng của kim loại đó.

+ Các phôtôn quang điện luôn bắn ra khỏi kim loại theo mọi phương.

+ Giới hạn quang điện của kim loại tỉ lệ nghịch với công thoát êlectron của kim loại.

Hiện tượng quang điện là hiện tượng êlectron bị bứt ra khỏi bề mặt tấm kim loại khi có ánh sáng thích hợp chiếu vào nó.

Công thoát êlectron của kim loại phụ thuộc vào bản chất của kim loại.

Ta có: Khoảng vân:

\(\begin{array}{l}
i = \frac{{\lambda D}}{a} = \frac{{{{0,5.10}^{ - 6}}{{.80.10}^{ - 2}}}}{{{{0,2.10}^{ - 3}}}} = 2mm\\
{x_M} = ki \Leftrightarrow 7 = k.2 \Leftrightarrow k = 3,5 = 3 + 0,5
\end{array}\)

Do đó, tại M là vân tối thứ 4

Độ rộng của quang phổ bậc 1 là:

\({\rm{\Delta }}{x_1} = \frac{{{\rm{\Delta }}{x_3}}}{3} = \frac{{1,8}}{3} = 0,6mm\)

Độ rộng quang phổ bậc 8 là:

\({\rm{\Delta }}{x_8} = 8{\rm{\Delta }}{x_1} = 8.0,6 = 4,8mm\)