Cách xác định công thức phân tử hợp chất hữu cơ
1. Dựa vào phần trăm khối lượng hoặc phần trăm số mol
- Thiết lập công thức đơn giản nhất của hợp chất hữu cơ CxHyOz là thiết lập tỉ lệ :
$\mathrm{x:y:z=}{{\mathrm{n}}_{\mathrm{C}}}\mathrm{:}{{\mathrm{n}}_{\mathrm{H}}}\mathrm{:}{{\mathrm{n}}_{\mathrm{O}}}\mathrm{=}\frac{{{\mathrm{m}}_{\mathrm{C}}}}{\mathrm{12}}\mathrm{:}\frac{{{\mathrm{m}}_{\mathrm{H}}}}{\mathrm{1}}\mathrm{:}\frac{{{\mathrm{m}}_{\mathrm{O}}}}{\mathrm{16}}$
hoặc $\mathrm{x:y:z=}\frac{\mathrm{ }\!\!\%\!\!\text{ C}}{\mathrm{12}}\mathrm{:}\frac{\mathrm{ }\!\!\%\!\!\text{ H}}{\mathrm{1}}\mathrm{:}\frac{\mathrm{ }\!\!\%\!\!\text{ O}}{\mathrm{16}}$
Từ tỉ lệ x : y : z => công thức đơn giản nhất => công thức phân tử
2. Dựa vào phản ứng cháy
Bước 1: Tìm khối lượng mỗi nguyên tố
- Khi đốt cháy một hợp chất hữu cơ mà sản phẩm thu được chỉ gồm có CO2 và H2O thì hợp chất đó có chứa 2 nguyên tố (C, H) hoặc 3 nguyên tố (C, H, O).
- Nếu đề bài đã cho biết rõ chất hữu cơ đem đốt cháy chỉ chứa 2 nguyên tố hoặc chất hữu cơ đó là một hiđrocacbon thì chỉ cần xác định khối lượng cacbon và hiđro.
- Nếu chất hữu cơ đem đốt cháy không nói rõ chứa những nguyên tố nào thì ta phải xác định xem chất đó có chứa thêm nguyên tố oxi hay không.
* Nếu mO = mA – (mC + mH) = 0 => A chỉ chứa 2 nguyên tố C và H
* Nếu mO = mA – (mC + mH) > 0 => A chứa cả 2 nguyên tố C, H và thêm O
Bước 2: Tìm số mol nguyên tử mỗi nguyên tố
${{n}_{C}}~={{n}_{C{{O}_{2}}}};\text{ }{{n}_{H}}~=2.{{n}_{{{H}_{2}}O}}$
Bước 3: Lập tỉ lệ số mol: nC : nH : nO = x : y : z
Bước 4: Công thức đơn giản nhất (CxHyOz)n = MA
Bước 5: Viết công thức phân tử