Các oxit của cacbon

I. CACBON OXIT

- Công thức phân tử: CO

- Phân tử khối: 28

1. Tính chất vật lí

CO là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước, hơi nhẹ hơn không khí, rất độc.

2. Tính chất hóa học

a) CO là oxit trung tính

- Ở nhiệt độ thường, CO không phản ứng với nước, kiềm và axit.

b) CO là chất khử

- Ở nhiệt độ cao, CO khử được nhiều oxit kim loại

+ CO khử CuO theo phương trình: CuO_(đen) + CO $\xrightarrow{{{t}^{o}}}$ CO₂ + Cu_(đỏ)  

+ CO khử oxit sắt trong lò cao: 4CO + Fe₃O₄ $\xrightarrow{{{t}^{o}}}$ 4CO₂ + 3Fe

+ CO cháy trong oxi hoặc trong không khí với ngọn lửa xanh, tỏa nhiều nhiệt:

2CO + O₂ $\xrightarrow{{{t}^{o}}}$ 2CO₂

3. Ứng dụng

- Làm nhiên liệu, chất khử, nguyên liệu trong công nghiệp hóa học.

II. CACBON ĐIOXIT

- Công thức phân tử: CO₂

- Phân tử khối: 44

1. Tính chất vật lí

- CO₂ là chất khí không màu, không mùi, nặng hơn không khí, không duy trì sự cháy. CO₂ bị nén và làm lạnh thì hóa rắn, tạo thành “nước đá khô”

2. Tính chất hóa học: CO₂ có tính chất của một oxit axit.

a) Tác dụng với nước

CO₂ + H₂O $\overset{{}}{\leftrightarrows}$ H₂CO₃

Khí CO₂ phản ứng với nước tạo thành dung dịch axit yếu là H₂CO₃ làm quỳ chuyển đỏ, H₂CO₃ không bền nên khi đun nóng dung dịch sẽ làm quỳ chuyển lại màu tím.

b) Tác dụng với dung dịch bazơ

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

CO₂ + NaOH → NaHCO₃

Tùy thuộc vào tỉ lệ giữa số mol CO₂ và NaOH mà có thể tạo ra muối trung hòa, muối axit hay cả 2 muối.

c) Tác dụng với oxit bazơ

CO₂ + CaO → CaCO₃

3. Ứng dụng

Người ta sử dụng CO₂ để chữa cháy, bảo quản thực phẩm. CO₂ còn được dùng trong sản xuất nước giải khát có gas, sản xuất sođa, phân đạm,...