Tập đọc: Hạt gạo làng ta
I. Hiểu bài
1. Từ khó
- Kinh Thầy: Sông chia nước của sông Thái Bình, chảy qua tỉnh Hải Dương.
- Hào giao thông: Đường đào sâu dưới đất để đi lại được an toàn trong chiến đấu.
- Trành (còn được gọi là giành, xảo): Dụng cụ đan bằng tre, nứa, đáy phẳng, có thành, dùng để vận chuyển đất, đá, phân trâu bò,…
2. Ý nghĩa bài thơ
Hạt gạo được làm nên từ mồ hôi công sức của cha mẹ, của các bạn thiếu nhi, là tấm lòng của hậy phương góp phần vào chiến thắng của tiền tuyến trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
3. Nội dung bài học
Câu 1: Đọc khổ thơ 1, em hiểu hạt gạo được làm nên từ những gì?
Hạt gạo được làm nên từ tinh túy của đất (có vị phù sa); của nước (có hương sen thơm trong hồ nước đầy); và công lao của con người, của cha mẹ - có lời mẹ hát ngọt bùi đắng cay
Câu 2: Những hình ảnh nào nói lên nỗi vất vả của người nông dân?
Có bão tháng bảy
Có mưa tháng ba
Giọt mồ hôi sa
Những trưa tháng sáu
Nước như ai nấu
Chết cả cá cờ
Cua ngoi lên bờ
Mẹ em xuống cấy
Câu 3: Tuổi nhỏ đã góp công góp sức như thế nào để làm ra hạt gạo?
Các bạn nhỏ đã góp công sức để làm ra hạt gạo là:
- Chống hạn vục mẻ miệng gầu
- Bắt sâu lúa cao rát mặt
- Gánh phân quang trành quết đất
Sớm nào chống hạn
Vục mẻ miệng gầu
Trưa nào bắt sâu
Lúa cao rát mặt
Chiều nào gánh phân
Quang trành quết đất
Các bạn nhỏ, tuổi nhỏ sức lao động còn chưa thể bằng người lớn nhưng đã cố gắng tham gia lao động, tham gia vào công việc hậu phương hỗ trợ tiền tuyến. Hình ảnh các bạn nhỏ hăng hái tát nước, cặm cụi bắt sâu, gánh phân bằng đôi quan gánh quá khổ chắc chẵn mãi là hình ảnh thân thương, đáng yêu, đáng được khen ngợi và còn đọng lại mãi trong lòng mỗi chúng ta.
Câu 4: Vì sao tác giả gọi hạt gạo là “hạt vàng”?
Tác giả gọi hạt gạo là hạt vàng vì: Hạt gạo được gọi là “hạt vàng” vì hạt gạo rất quý. Hạt gạo được làm nên nhờ đất, nhờ nước. Hạt gạo được làm nên từ mồ hôi, công sức của cha mẹ, của các bạn thiếu nhi. Hạt gạo đóng góp vào chiến thắng chung của dân tộc
II. Hướng dẫn đọc diễn cảm
Đọc lưu loát bài thơ, đọc diễn cảm bài thơ với giọng nhẹ nhàng, tình cảm, tha thiết